A Unión Europea selecciona un proxecto do IDIS para buscar novos fármacos antitumorais

23 Setembro 2020

O desenvolvemento de fármacos senolíticos (capaces de matar as células senescentes,)  pode representar un avance na terapia antitumoral con tratamentos máis potentes e menos tóxicos  nalgúns dos tumores máis agresivos de mama

A Unión Europea, a través do seu programa EU- OPENSCREEN- DRIVE, seleccionou un proxecto do laboratorio de Células nai en cancro e envellecemento que lidera o investigador Manuel Collado, do IDIS, e que pretende realizar unha procura masiva de novos compostos que poderían ser útiles na terapia fronte ao cancro. A crise desatada como consecuencia da pandemia de COVID-19 atrasou o posta en marcha do proxecto que agora retoma a súa actividade.

A quimioterapia actual do cancro vese limitada pola indución de senescencia celular, que permite ás células tumorais escapar á terapia

A quimioterapia do cancro ten o potencial de controlar o crecemento tumoral e, combinada con radioterapia e cirurxía, pode conducir á erradicación dalgúns tipos de tumores. “Con todo, a quimioterapia ten algunhas limitacións –subliña Collado- , moitos dos medicamentos contra o cancro actuais non logran matar eficazmente as células tumorais e producen efectos secundarios severos nos pacientes”. Ademais, engade o investigador “con frecuencia, os pacientes que mostraron unha resposta terapéutica positiva inicial sofren unha recaída, e os novos tumores amosan un comportamento máis agresivo”, de aí a importancia do seu traballo.

Moitos destes efectos atribuíronse á indución dunha resposta particular desencadeada pola quimioterapia nas células tumorales coñecida como senescencia celular. A combinación de quimioterapia con novos medicamentos que poden matar especificamente as células senescentes, coñecidos como senolíticos, promete novos tratamentos contra o cancro máis potentes e menos tóxicos.

O grupo liderado por Manuel  Collado  xa  identificou, a finais do ano pasado, unha familia de compostos, os glucósidos cardíacos, que demostraron ter capacidade senolítica

No laboratorio de Células nai en cancro e envellecemento que dirixe o Dr Manuel Collado do Instituto de Investigación Sanitaria de Santiago de Compostela, IDIS, en colaboración co grupo BioFarma do CIMUS da USC que dirixe a Dra Mabel Loza, conseguiron desenvolver un sistema de procura masiva de compostos químicos con actividade senolítica que xa deu os seus primeiros froitos.

Usando este sistema, a finais do ano pasado, os investigadores identificaron unha familia de compostos, os glucósidos cardíacos, que demostraron ter capacidade senolítica. Agora, a procura de novos fármacos senolíticos recibiu un pulo moi importante coa aprobación dun proxecto da Unión Europea que permitirá que os investigadores do IDIS usen o seu sistema na Unidade de Cribado do Leibniz Forschungsinstitut für Molekulare Pharmakologie (FMP) de Berlín. Trátase dunha das plataformas de cribado seleccionadas pola Unión Europea para realizar este tipo de proxectos, cunha librería de 120.000 compostos.

O laboratorio de Collado presentou un dos 12 proxectos seleccionados na convocatoria EU- OPENSCREEN- DRIVE e participou propoñendo a procura de compostos senolíticos para mellorar a terapia dos tumores máis agresivos de mama. Actualmente estes tumores benefícianse do recente desenvolvemento duns novos fármacos baseados na inhibición dunhas encimas responsables da división das células tumorais. “Con todo, observouse que con frecuencia esta terapia induce senescencia celular no tumor, o que podería limitar a súa eficacia. Atopar novos compostos senolíticos capaces de eliminar selectivamente a estas células supoñería un avance na terapia do cancro do cal se beneficiarían multitude de pacientes”, subliña Collado.

Más noticias

Un estudo sinala os lípidos en sangue como potenciais biomarcadores de COVID persistente

A investigación na que intervén persoal do IDIS, do CiQUS e da Facultade de Física da USC supón un avance na comprensión das secuelas desta patoloxía e abre a porta para mellorar o seu tratamento.

O achado, publicado recentemente en ‘Journal of Infection and Public Health’, foi posible grazas á colaboración entre persoal médico e investigador de distintos perfís.

ler máis