Santiago de Compostela, 22 de abril de 2024.– A investigadora do IDIS, Ana Belén Cid Álvarez, recibiu o V Premio Ramiro Carregal de Investigación en Cardioloxía “Enfermidades cardíacas valvulares”. A cerimonia tivo lugar o pasado 22 de abril na Capela Real do Hostal dos Reis Católicos de Santiago de Compostela, onde estivo presente o patrón e empresario Ramiro Carregal, encargado de entregar un galardón que, nesta quinta edición, premia un estudo sobre a insuficiencia mitral grave, a patoloxía valvular máis común entre os maiores de 75 anos.
A doutora Ana Belén Cid Álvarez é investigadora do IDIS, cardióloga do Hospital Clínico Universitario de Santiago de Compostela e líder do proxecto galardoado cunha dotación económica de 30.000 euros e un premio de acreditación que recolleu na mesma gala. Xunto a ela forman parte do equipo Ramiro Trillo Nouche, Amparo Martínez Monzonís, Alfredo Redondo Diéguez, Ana García Campos, Inés Gómez Otero, Belén Álvarez Álvarez, Violeta González Salvado e Xabier Irazustra Olloquiegui. O traballo titúlase “Optimización dun programa de reparación da válvula mitral percutánea contemporánea: estudo dos determinantes pronósticos e desenvolvemento de modelos anatómicos predictivos computacionais”.
Durante a súa intervención, a gañadora quixo agradecer a colaboración de todos os profesionais implicados no tratamento de pacientes con insuficiencia mitral grave e do seu equipo de traballo no Servizo de Cardioloxía do CHUS. Ao mesmo tempo, tivo unhas palabras para o empresario Ramiro Carregal “polo seu apoio incondicional á investigación en Cardioloxía, colaborando connosco para mellorar a saúde dos nosos pacientes”, dixo Ana Belén Cid.
No acto de presentación asistiron o presidente da Xunta de Galicia, Alfonso Rueda; o presidente do Parlamento de Galicia, Miguel Ángel Santalices; a alcaldesa de Santiago de Compostela, Goretti Sanmartín Rey; o conselleiro de Sanidade, Antonio Gómez Caamaño; a xerente da Área Sanitaria de Santiago e Barbanza, Eloína Núñez Masid; a directora científica do IDIS, Mª Luz Couce Pico e a directora da Fundación Pública Galega IDIS, Isabel Lista García; así como o presidente executivo do Xurado e Xefe do Grupo de Investigación en Cardioloxía do IDIS, José Ramón González Juanatey.
Novas técnicas de reparación mitral
O estudo aborda o desenvolvemento de novas técnicas de reparación mitral na insuficiencia mitral severa (MR) para mellorar o seu tratamento e o seu prognóstico, xa que se estima que a súa incidencia aumentará nos próximos anos debido ao envellecemento da poboación. “É a patoloxía valvular cardíaca máis frecuente en persoas maiores de 75 anos e a súa predición sen tratamento é desfavorable, ademais, o alto risco cirúrxico supón unha alta porcentaxe de pacientes con IM sen tratar”, afirmou a investigadora do IDIS durante o evento.
O grupo de investigación no que participa Ana Belén Cid Álvarez levou a cabo este traballo no que desenvolveron técnicas de reparación percutánea da válvula mitral “cuxa aplicación aumentou notablemente nos últimos anos”. Dado que as novas xeracións de dispositivos para a reparación da válvula mitral permiten un acceso seguro ás anatomías anteriormente excluídas desta terapia, “ábrese unha oportunidade para aqueles con alto risco cirúrxico e infarto de miocardio complexo, pero tamén representa un desafío na planificación do tratamento e na selección dos pacientes”. dixo Cid.
Neste sentido, o grupo no que participa Ana Belén Cid realizou un estudo de pacientes con reparación da válvula mitral, integrando datos clínicos, bioquímicos e anatómicos con técnicas de imaxe avanzadas. O obxectivo principal é desenvolver modelos predictivos computacionais para planificar e optimizar o procedemento cirúrxico, evitando intervencións innecesarias. Ademais, os resultados durante o seguimento foron analizados en termos de redución da insuficiencia mitral e remodelación ventricular. “Este traballo tamén ten como obxectivo identificar os predictores de eventos e desenvolver un modelo que permita seleccionar aqueles pacientes que se benefician da terapia”, sinala o equipo compostelán.
Aínda que non existen estudos de custo dos procedementos percutáneos para o tratamento da insuficiencia mitral nesta contorna, en canto ao impacto sociosanitario e económico, “a identificación de marcadores non invasivos e o desenvolvemento dun modelo predictivo permitirá optimizar os recursos. asociado a este tratamento perfeccionando a selección de pacientes que realmente se benefician del”, indicou a investigadora premiada, Ana Belén Cid Álvarez.
Simulador in-silico
Un dos puntos máis innovadores da proposta é o desenvolvemento dun simulador de reparación mitral in-silico “borde a bordo” que permitirá ao equipo médico planificar o procedemento cirúrxico de forma personalizada “a través da análise do estrés das válvulas mitrais sobre o tamaño, número de dispositivos ou a súa posición, así como o resultado esperado. “A medida que aumenta a complexidade dos casos sometidos a reparación percutánea da válvula mitral, faise importante realizar unha planificación personalizada da intervención”, dixo Cid durante o evento.
Aínda que a aplicación de modelos computacionais na insuficiencia mitral está aínda na súa etapa inicial, a colaboración do Servizo de Cardioloxía do CHUS con empresas líderes neste sector, “será unha oportunidade para o desenvolvemento de modelos computacionais para a reparación percutánea de borde a borde mitral. ”
No Servizo de Cardioloxía do CHUS contan cun equipo cunha ampla experiencia no tratamento percutáneo con terapia borde a borde en pacientes con insuficiencia mitral severa, cunha unidade de cardioloxía intervencionista que implantou esta terapia dende o inicio do seu desenvolvemento, unha imaxe cardíaca avanzada. con equipos propios de TC e resonancia magnética e cardiólogos expertos no desenvolvemento e aplicación de modelos computacionais na intervención valvular.
Ademais, a identificación de marcadores non invasivos e o desenvolvemento dun modelo preditivo permitirá optimizar os recursos asociados a este tratamento perfeccionando a selección dos pacientes que realmente se benefician del.
Colaboración FPGIDIS
Na súa concepción, o premio xurdiu a partir dun acordo entre o presidente de Frinsa, Ramiro Carregal, e os responsables da Fundación Pública Galega Instituto de Investigación Sanitaria de Santiago (FPGIDIS), Eloína Núñez, Isabel Lista e o doutor José Ramón González Juanatey, xefe do grupo de Investigación en Cardioloxía do IDIS, asinado para apoiar a investigación das alteracións patolóxicas que afectan ás válvulas cardíacas e que constitúen a terceira causa de enfermidades cardíacas no noso país. Ademais, enfermidades que aumentan o risco de accidentes cerebrovasculares e insuficiencia cardíaca, provocando o número de ingresos hospitalarios, a duración da estancia e a mortalidade asociada, que se sitúa actualmente en torno ao 60%